वर्महोल (Wormhole) म्हणजे काय ? समययात्रा संभव आहे ? || Marathi special



          आजही नेहमीप्रमाणेच, एक स्वारस्यपूर्ण विषयासह, खासमराठी संकेतस्थळ आपले स्वागत करत आहे , ज्यामध्ये आम्ही स्पेस वर्महोलशी (Wormhole) संबंधित विषयाबद्दल माहिती सांगणार आहोत , हा लेख पूर्णपणे रोचक व कुतूहल जनक आहे त्यामुळे शेवट पर्यंत वाचन केले तरच तुम्हाला अंतराळ व त्याच्याशी निगडित गोष्टी सहजरित्या समजून जातील. 


          विज्ञानाचा प्रसार व ते प्रगतशील होईपर्यंत आपण असा विचार करायचो की आकाशात दिसणारे चमकणारे तारे वाळूच्या कणाइतके लहान आहेत आणि जरी लहान आकाशीय भूखंड आपल्या पृथ्वीच्या Environment मध्ये येऊन घर्षणामुळे जाळून खाक होऊन जातो , तेव्हा लोक म्हणतात की हा एक पडणारा तारा आहे आणि त्याच्याकडे इच्छा प्रकट करतो. परंतु विज्ञानाच्या मदतीने आपल्याला हे माहित झाले आहे की तारे इतके विशाल आहेत की ज्यात आपल्या पृथ्वीसारखे हजारो कोट्यावधी ग्रह सामावू शकतात.
वर्महोल (Wormhole) म्हणजे काय ? समययात्रा संभव आहे ? || Marathi special
वर्महोल (Wormhole) म्हणजे काय ? समययात्रा संभव आहे ? || Marathi special

          आपल्या माहितीसाठी सांगावेसे वाटते की विश्वामध्ये जन्मलेल्या प्रत्येक गोष्टीचा अंत निश्चित असतो आणि प्रत्येक अंतराळातील ताऱ्याचा शेवट देखील निश्चित असतो. परंतु कोणताही तारा इतक्या सहजपणे संपत नाही, त्याला लाखो वर्षे लागतात. एका ताऱ्याचा अंत होतो तेव्हा ब्लॅक होल उदयास येतात. 



◾ वार्महोल | Wormhole :


          मित्रांनो, १९१५ मध्ये थोर शास्त्रज्ञ अल्बर्ट आइनस्टाईन यांनी सापेक्षतेचा सामान्य सिद्धांत दिला जो परिपूर्ण होता. आणि स्वत: हून आपण आज स्पेस (Space), टाइम (Time), लाईट (Light), प्लॅनेट (Planet), स्टार्स (Stars) इत्यादी बद्दल बरेच काही शिकलो. १९३५ मध्ये, आइंस्टाइन आणि नॅथन रोजेन यांनी सापेक्षतेच्या सामान्य सिद्धांतासह गणितीय मांडणीने सिद्ध केले की या विश्वात उपस्थित असलेल्या दोन (points) मुद्द्यांमधील शॉर्टकट (shortcut) मार्ग शक्य आहे ज्यामुळे जागा (Space) आणि वेळ (Time) दोन्ही कमी होतात. जिथे आपल्याला लाखो प्रकाश वर्षे पोहोचायला लागतात , तिथे आपण फारच कमी वेळात प्रवास करू शकतो. 


          सोप्या शब्दात सांगायचे तर अंतराळातील दोन बिंदूंमध्ये एक बोगदा (Tunnel) आहे जो अंतराळ आणि वेळ दोन्ही एकत्र जोडतो, ज्याच्या आत आपण जागेच्या एका टोकापासून दुसऱ्या टोक पर्यंतच्या अंतरावर कमी वेळात प्रवास करू शकतो. हा सिद्धांत आइनस्टाईन (Einstein) आणि नॅथन रोजेन (Nathan rosen) यांनी सिद्ध केला होता. म्हणून याला आइन्स्टाईन रोजेन ब्रिज (Einstein Rosen Bridge) किंवा वर्महोल (Wormhole) संबोधले जाते .


          खाली दिलेल्या प्रतिमेमध्ये आपण पाहू शकता की सरळ कागद आहे. ज्यावर ए (A) आणि बी (B)असे दोन बिंदू आहेत जर आपल्याला या बिंदूंमधील सर्वात क्रमवार मार्ग निवडण्यास सांगितले गेले असेल तर आपण कदाचित पॉईंट ए पासून पॉईंट बी पर्यंत एक सरळ रेषा काढू आणि म्हणू की हा शॉर्टकट (shortcut) मार्ग आहे. पण हे चुकीचे आहे.तर येथे आपण पाहू शकता की जर कागदाला आपण ब्रह्मांड मानले व  ते दुमडले असेल तर त्या दोन बिंदूंमधील अंतर आणखी कमी होईल आणि नंतर एका बिंदूपासून दुसर्‍या बिंदूपर्यंत प्रवास करणे सोपे होईल.
वर्महोल (Wormhole) म्हणजे काय ? समययात्रा संभव आहे ? || Marathi special
वर्महोल (Wormhole) म्हणजे काय ? समययात्रा संभव आहे ? || Marathi special

         मित्रांनो , प्रकाशाच्या वेगापेक्षा जास्त वेग साध्य करता आला तर भविष्याप्रमाणेच भूतकाळातही प्रवास करणे शक्य होईल. पण हे वाटते तितके सोपे नाही. कारण वर्म होल हे अस्थिर असतात. त्यामुळेच त्यांना स्थिर करण्यासाठी एका विशिष्ट संदर्भ चौकटीत नकारात्मक ऊर्जा घनता (negative energy density) असलेल्या पदार्थाची मोठ्या प्रमाणात आवश्यकता असते. सद्यस्थितीत असा कुठलाच पदार्थ मानवाला अजुन तरी ज्ञात झाला नाही.
वर्महोल (Wormhole) म्हणजे काय ? समययात्रा संभव आहे ? || Marathi special
वर्महोल (Wormhole) म्हणजे काय ? समययात्रा संभव आहे ? || Marathi special

         सध्या तरी मानवी तंत्रज्ञान इतके प्रगत नाही की, जरी एखादा नैसर्गिक वर्म होल (Wormhole) सापडला तर त्याला स्थिर आणि कालप्रवास करण्यायोग्य बनवू शकेल. तसेच पुढील काही वर्षात तरी ते शक्य होईल, याची देखील शक्यता कमीच आहे. पण आजकालची परिस्तिथी पाहता मानवाने अशक्य गोष्टी शक्य करून दाखवल्या आहेत त्यामुळे विज्ञान या विषयावर नवनवीन संशोधन करत आहे ते जाणून घेणे रोचक आणि कुतूहल जनक बनले आहे. 


          मित्र आणि मैत्रिणींनो हि माहिती तुम्हाला कशी वाटली ? आणि पुढचे आर्टिकल तुम्हाला कोणत्या विषयावर वाचायला आवडेल हे कमेंट करून सांगायला विसरू नका कारण तुमचा अभिप्राय आमच्यासाठी मौल्यवान असतो . हि माहिती तुम्ही तुमच्या प्रियजनांशी शेयर करू शकता. खासमराठी नेहमीच रोचक माहिती तुमच्यासाठी आणत असते धन्यवाद... !! . 

Post a Comment

थोडे नवीन जरा जुने